به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما یک شرکت دانش بنیان منشعب از متخصصان دانشگاه علوم پزشکی تهران در حوزه‌های جراحی رباتیک (ربات‌های جراح و کمک جراح)، توانبخشی رباتیک (درمانی و کمکی) و همچنین آموزش پزشکی با استفاده از فناوری‌های حقیقت مجازی، تکمیلی و مصنوعی، چهارده مدل محصول متنوع را به بازار عرضه کرده است.

سینا در واقع یک سامانه جراحی رباتیک از راه دور است که برای کاهش جراحات و افزایش دقت و کیفیت انواع جراحی‌ها در نواحی شکم، لگن و قفسه سینه طراحی و ساخته شده است. این سامانه از دو بخش اصلی مشتمل بر کنسول جراحی در اختیار جراح و ربات‌های جراح مستقر بر بالین بیمار تشکیل شده است.

 

در این سامانه در واقع عمل جراحی از راه دور را خود جراح، ولی به واسطه یک سامانه رباتیکی هدایت می‌نماید. به این ترتیب که دسته‌های موجود در کنسول جراحی، حرکات دستان جراح را ثبت و همزمان ربات‌های جراح بر بالین بیمار، همان حرکات را در بدن بیمار به اجرا در می‌آورند. تصویر فضای داخل شکم بیمار با استفاده از یک ربات تصویربردار در صفحه نمایشگری در کنسول جراحی به جراح نشان داده شده و جراح به صورت زمان حقیقی، عمل جراحی را هدایت می‌نماید. ربات‌های جراح بر بالین بیمار مجهز به ابزار‌های انعطاف پذیر ویژه‌ای هستند که قادرند کلیه حرکات دستان جراح را اجرا نمایند، ولی به جای ایجاد شکافی بزرگ برای ورود دستان جراح، هر کدام از یک شکاف ۵ میلیمتری وارد بدن بیمار شده و همان حرکاتی که دستان جراح در کنسول جراحی انجام می‌دهد را در داخل شکم بیمار، تقلید و اجرا می‌نمایند. به این ترتیب بسیاری از عمل‌های جراحی پیچیده که برای انجام آن‌ها نیازمند ایجاد یک شکاف بزرگ بر روی شکم بیمار و ورود دستان جراح به داخل شکم بوده ایم، با استفاده از سامانه جراحی از راه دور رباتیک سینا؛ با ایجاد دو شکاف ۵ میلیمتری قابل اجرا خواهد شد. در نتیجه جراحات وارده به بیمار، خونریزی و دوره نقاهت وی بسیار کوتاهتر بوده و هزینه‌های بستری به شدت کاهش پیدا خواهد کرد.

ارتباط بین ربات‌های دریافت کننده حرکات دستان جراح در کنسول جراحی با ربات‌های جراح بر بالین بیمار از طریق اینترنت نیز میسر شده است و در صورت نیاز، عمل جراحی از راه دور می‌تواند در دورترین نقاط کشور یا حتی بر روی یک ناو اقیانوس پیما از راه دور کنترل و انجام شود. لیکن کاربرد این سامانه به صورت محلی و به صورت عملکرد از اطاق مجاور اطاق عمل نیز مزیت‌های زیادی را برای جراح به همراه داشته است. در واقع در این کاربرد، جراح به جای ایستادن و انجام جراحی در شرایط دشوار و خسته کننده اطاق عمل که باعث کاهش دقت و کیفیت جراحی خواهد شد، در اطاق مجاور، با نشستن در پشت کنسول جراحی، عمل جراحی را در شرایط بسیار ارگونومیک و راحت تری به انجام رسانیده و با کاهش خستگی، کیفیت جراحی را افزایش خواهد داد. این سامانه می‌تواند با مقیاس گذاری بر روی حرکات دستان جراح، دقت و ریزنگری حرکت در انجام حرکت‌های بسیار ظریف را افزایش دهد. به این مفهوم که چنانچه جراح به عنوان مثال دست خود را یک سانتیمتر حرکت دهد، ابزار‌های جراحی رباتیک در داخل بدن بیمار یک میلیمتر حرکت می‌نمایند و به این ترتیب دقت حرکتی تا ده برابر افزایش می‌یابد و جراح می‌تواند حرکات بسیار ظریف را در مقیاس بزرگتر انجام داده و ربات همان حرکات را در مقیاس کوچکتر اجرا نماید. به این ترتیب جراح قادر خواهد بود به طور مثال بخیه‌های بسیار ظریفی را با استفاده از ربات جراح به انجام برساند که با دستان خود قادر به انجام آن نبوده است. همچنین این سامانه قابلیت حذف لرزش دستان جراح و اجرای جراحی با حداکثر ثبات و کیفیت حرکات را به همراه دارد.
به طور خلاصه در این سامانه، قرار گیری جراح در شرایط ارگونومیک (نشسته یا ایستاده) و کاهش خستگی وی باعث افزایش دقت و کیفیت عمل شده و امکان قرار گیری جراح در اطاقی خارج از اطاق عمل و به دور از گاز‌های بیهوشی و عفونت‌های خطرناک و امواج یونیزان، سلامتی جراح را به مخاطره نخواهد انداخت. همچنین در روش جراحی از راه دور، جراح نیازی به پوشیدن لباس‌های استریل و شستن دست‌ها ندارد.
این سامانه که حاصل تلاش ۱۸ ساله متخصصین کشور در مرکز تحقیقات فناوری‌های بیومدیکال و رباتیک دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌باشد، با موفقیت در آزمون‌های فنی و حیوانی (مطالعات پیش بالینی) تست شده است.

تا کنون پنج نمونه از این دستگاه ساخته شده که دو دستگاه از آن با کاربرد آموزش روش‌های جدید جراحی رباتیک توسط بیمارستان‌های آموزشی سینا و شریعتی خریداری و نصب شده اند. یک دستگاه نیز با مشارکت شرکت سینا در مرکز آموزش مهارت‌های پیشرفته بالینی ایران نصب شده و برای برگذاری دوره‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران از آن استفاده می‌شود. دو دستگاه نیز به کشور اندونزی صادر شده است. به موازات انجام تست‌های استاندارد فنی، به زودی مطالهات پیش بالینی این سامانه اتمام و برای اخذ مجوز کمیته اخلاق دانشگاه برای شروع تست‌های اصلی روی بیماران داوطلب اقدام خواهد گردید..

اولین محموله صادراتی این شرکت "سامانه جراحی رباتیک سینا- مدل فِلِکس" هست که در سال ۲۰۲۱ به کشور اندونزی صادر شده است. پشتوانه علمی این شرکت بیش از ۱۵ سال فعالیت تحقیق و توسعه اعضای هیات علمی و پرسنل جوان و سخت کوش آن در دانشگاه‌های کشور بوده و کلیه محصولات آن در فاز تحقیق توسعه در مراکز آموزشی مورد ارزیابی دقیق قرار گرفته استبه لحاظ استقبال بین المللی از این محصول، خوشبختانه موفقیت‌های چشم گیری وجود داشته و ارتباطات زیرساختی مناسب برای ورود به بازار‌های جهانی ایجاد شده است. از این جمله می‌توان به عقد موافقت نامه تولید مشترک این سامانه با انستیتو تحقیق و توسعه مرکزی روسیه در رباتیک و فناوری‌های سایبرنتیک (RTC) اشاره کرد. بر اساس این موافقت نامه قرار است ربات جراح سینا به صورت نیمه مونتاژ در ایران تولید و به صورت SKD به روسیه صادر و در سن پترزبورگ مونتاژ شود. شرکت ایرانی- روسی که به این منظور در روسیه تاسیس خواهد شد، مسئولیت اخذ مجوز‌های لازم، بازاریابی، فروش و خدمات پس از فروش این سیستم در روسیه و حوزه CIS را بر عهده خواهد داشت. در خصوص بازار‌های اروپایی نیز پیرو تفاهم نامه با دانشگاه پلی تکنیک فدرال لوزان (EPFL) ارتباطات بسیار مناسبی شکل گرفته و شرکت سینا به عنوان شریک صنعتی دانشگاه مذکور به ثبت رسیده و سالانه در روز صنعت کشور سوئیس حضور و غرفه داشته و دانشجویان متقاضی آن دانشگاه را به عنوان کارآموز و یا انجام پروژه‌های کارشناسی ارشد یا دکتری مورد پذیرش قرار میدهد. همچنین بازار بسیار بزرگی در کشور چین وجود دارد و با توجه به سیاست کشور چین مبنی بر مقابله و ممانعت از ورود نمونه آمریکایی، تمایل بسیار زیادی در آن کشور برای تولید این سامانه وجود داشته و مراجعات متعددی از شرکت‌های چینی برای تولید این محصول در کشور چین وجود داشته است. لیکن با توجه به روش عملکرد شرکت‌های چینی در کپی محصولات خارجی، تا کنون اعتماد کافی برای همکاری با شرکت‌های چینی حاصل نشده است و شرکت سینا در صدد ورود به بازار چین توسط خود شرکت و کنترل حداکثری محصول برای مقابله با کپی برداری آن می‌باشد. در این راستا تا کنون ده ثبت اختراع بین المللی در کشور‌های آمریکا، اتحادیه اروپا چین و اندونزی به ثبت رسیده و لازم است در این خصوص سرمایه گذاری بیشتری صورت پذیرد. بزرگترین قرارداد همکاری بین المللی این شرکت نیز با کشور اندونزی بوده است که مقرر شده دو مرکز آموزش روش‌های پیشرفته جراحی رباتیک بر پایه ربات جراح سینا در دو دانشگاه و بیمارستان آموزشی آن کشور تاسیس شود و فرایند آموزش ۴۰ جراح متخصص اندونزیایی در هر مرکز، توسط متخصصین شرکت سینا صورت پذیرد.